بررسی کارآیی فنی گله های گوسفند مغانی استان اردبیل: کاربرد روش تحلیل پوششی داده ها

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری گروه علوم دامی، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه گیلان

2 استاد گروه علوم دامی، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه گیلان

3 دانشیار گروه علوم دامی، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه گیلان

4 استادیار گروه اقتصاد کشاورزی، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه گیلان

چکیده

به دلیل وجود محدودیت منابع، ارتقاء کارآیی پرورش گوسفند در ایران از اهمیت زیادی برخوردار است. در مطالعه حاضر کارآیی فنی گله­های گوسفند مغانی با روش تحلیل پوششی داده­ها و در دو حالت ثابت یا متغیر گرفتن بازدهی نسبت به مقیاس مورد بررسی قرار گرفت. اطلاعات سال 1395 نهاده­ها شامل کنسانتره، علوفه و نیروی انسانی و ستاده­ها شامل گوشت، شیر، پشم و کود از 214 گله گوسفند مغانی به روش مصاحبه حضوری و تکمیل پرسشنامه جمع­آوری شد. تحلیل داده‏ها با استفاده از نرم­افزار Deap 2.1انجام شد. میانگین کارآیی فنی با فرض بازده ثابت و متغیر نسبت به مقیاس به ترتیب 971/0 و 978/0 بود که نشان­دهنده کارآیی بالا در گله­های مورد مطالعه بود. با فرض بازده ثابت نسبت به مقیاس و بازده متغیر نسبت به مقیاس به ترتیب 14 و 25 گله از کارآیی فنی برخوردار بوده و می­توانند به عنوان گله مرجع برای گله­های ناکارا معرفی شوند. نتایج نشان داد که در شرایط متغیر بودن بازدهی نسبت به مقیاس، کاهش در اندازه گله، نیروی کار، علوفه، کنسانتره، علوفه مرتع و هزینه­های بهداشتی به ترتیب به میزان 99/2، 99/2، 63/2، 79/2، 73/2 و 41/6 درصد، منجر به کارا شدن گله های ناکارا با حفظ سطح تولید می­شود. برآوردهای بازده نسبت به مقیاس نشان می­دهند، عمده گله­های گوسفند مغانی دارای بازدهی افزایشی نسبت به مقیاس بوده و می­توانند با صرفه­های ناشی از مقیاس و کاهش هزینه هر واحد ستاده از افزایش درآمد و سود برخوردار شوند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Assessing technical efficiency of Moghani sheep flocks of Ardebil province: Application of data envelopment analysis method

نویسندگان [English]

  • M. Jafaroghli 1
  • A. A. Shadparvar 2
  • N. Ghavi Hossein-Zadeh 3
  • M. Kavoosi Kolashemi 4
1 Ph.D Student, Department of Animal Sciences, Faculty of Agricultural Sciences, University of Guilan, Rasht, Iran
2 Professor, Department of Animal Sciences, Faculty of Agricultural Sciences, University of Guilan, Rasht, Iran
3 Associate Professor, Department of Animal Sciences, Faculty of Agricultural Sciences, University of Guilan, Rasht, Iran
4 Assistant Professor, Department of Agricultural Economics, Faculty of Agricultural Sciences, University of Guilan, Rasht, Iran
چکیده [English]

As the resources are limited, improving efficiency of sheep farming is of high importance in Iran. In the present study, the technical efficiency of Moghani sheep flocks was investigated using the method of data envelopment analysis, considering constant (CRS) or variable (VRS) returns to scale. Data of year 2015 on inputs for the amount of concentrate, forage and labor as well as outputs including the amount of meat, milk, wool and fertilizer were collected from 214 Moghani sheep flocks through interviews and questionnaires. Data analysis was performed using Deap 2.1 software. The average technical efficiencies with CRS and VRS were 0.978 and 0.977, respectively, showing high efficiency in studied flocks. With CRS and VRS, there were 14 and 25 flocks being technically efficient, respectively, and could be introduced as reference flocks to inefficient ones. The results showed that with VRS, some reduction in flock size, labor, forage, concentrate, rangelands roughages and health costs as 2.99, 2.99, 2.63, 2.79, 2.73 and 6.41 percent, respectively, would let inefficient flocks to become efficient, while maintaining the same level of previous production. The estimates of return to scale showed that most of Moghani sheep flocks had an increasing return to scale, and are able to benefit from scale-based savings and lowered cost per output unit.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Return to scale
  • Data envelopment analysis
  • Technical efficiency
  • Moghani sheep

مراجع

اشراقی ف. و کاظمی ف. 1393. ارزیابی کارآیی اقتصادی و فنی گاوداری­های شیری شهرستان گرگان. پژوهش در نشخوارکنندگان، (2(1): 211-195.
بهمنی ح. ر.، کیانزاد م. ر. و توپچی ب. 1384. بررسی وضعیت پرواربندی بره و گوسفند در واحدهای صنعتی و نیمه صنعتی استان کردستان. دومینسمینارپژوهشیگوسفندوبزکشور، تهران، موسسه تحقیقات علوم دامی کشور.
جعفراوغلی م. 1385. بررسی نتایج انتخاب انجام شده بر روی صفات وزن بدن و تولید پشم گوسفند مغانی. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده کشاورزی، دانشگاه گیلان، ص 107.
چکیده نتایج آمارگیری از دامداری های کشور. 1393. معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبردی ریاست جمهوری، مرکز آمار ایران.
حقیقت­نژاد م. ر.، یزدانی ا. ر. و رفیعی ح. 1392. مقایسه کارآیی و شاخص بهره­وری در مزارع صنعتی پرورش گاو شیری: مطالعه موردی شهرستان اصفهان. پژوهش در نشخوارکنندگان، 1(4): 194-177.
رضایی اوریمی ر. 1394. ارزیابی کارآیی فنی و اقتصادی در گله­های صنعتی گاو شیری غرب استان تهران. پایان­نامه کارشناسی ارشد، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه زنجان، ص 99.
فتحی زاده گلنگشی ر.، شادپرور ع. ا.، قربانی ا. و مهدی­زاده م. 1391. اندازه­گیری کارآیی فنی و بازدهی نسبت به مقیاس واحدهای پرورش گاو هلشتاین در استان گیلان با استفاده از روش تحلیل پوششی داده­ها. علوم دامی ایران، 43(4): 530-521.
فطرس م. ح. و سلگی م. 1381. اندازه­گیری کارآیی و بازدهی نسبت به مقیاس واحدهای پرورش جوجه گوشتی: مطالعه موردی استان همدان. اقتصاد کشاورزی و توسعه، 10(38): 65-47.
معین­­الدینی پ. و هاشمی س. 1382. ارزیابی کارآیی واحدهای اجرایی گمرک ایران از طریق روش تحلیل پوششی داده­ها. مجله مدیرساز، 32: 38-14.
یاراحمدی ب.، نیکخواه ح. ا.، قربانی ک. و محمد­طاقی م. 1384. تعیینکارآییفنیواحدهایپرواربندیگوسفنددراستانلرستان. دومینسمینارپژوهشیگوسفندوبزکشور، تهران، موسسه تحقیقات علوم دامی کشور.
Akbari N. A., Zahedi Keyvan M. and Monfarediyan Sarvestani M. 2008. Performance efficiency estimation of livestock industry in Iran. Iranian Journal of Economic Researches, 8(3): 49-61.
Asmild M., Leth Hougaard J. and Kronborg D. 1998. A method for comparison of efficiency scores: a case study of Danish dairy farms. Department of economic, The Royal Veterinary and Agricultural University, Copenhagen, Denmark.
Banker R. D., Charnes A. and Cooper W. W. 1984. Some models for estimating technical and scale inefficiencies in data envelopment analysis. Management Science, 30(9): 1078–1092.
Bravo-Ureta B. E. 1986. Technical efficiency measures for dairy farms based on a probabilistic frontier function model. Canadian Journal of Agricultural Economics, 34: 399-415.
Candmir M. and Koyubenbe N. 2006. Efficiency analysis of dairy farms in the province of Izmir (Turkey): DEA. Journal of Applied Animal Research, 29(1): 61-64.
Charnes A., Cooper W. W. and Rhodes E. 1978. Measuring the Efficiency of Decision Making Units. European Journal of Operational Research, 2: 429-444.
Charnes A., Cooper W. W., Lewin A. Y. and Seiford L. M. 1994. Data envelopment analysis: theory, methodology and application. Boston: Kluwer Academic Publishers.
Coelli T. J. 1996.  A guide to DEAP version 2.1: a data envelopment analysis (computer program), Working paper, Centre for Efficiency and Productivity Analysis (CEPA).
Ezeh C. I., Anyiro C. O. and Chukwu J. A. 2012. Technical efficiency in poultry broiler production in Umuahia capital territory of Abia state, Nigeria. Greener Journal of Agricultural Sciences, 2(1): 1-7.
Farrell M. J. 1957. The measurement of productive efficiency. Journal of the Royal Statistical Society. Series A (General), 120(3): 253-281.
Konstantinos G., Zaphiris A., Laga V., Hatziminaoglou I. and Boyazoglu J. 2011. The technical efficiency of transhumance sheep and goat farms and the effect of EU subsidies: Do small farms benefit more than large farms. Small Ruminant Research, 100: 1-7.
Perez J. P., Gil J. M. and Sierra I. 2007. Technical efficiency of meat sheep production systems in Spain. Small Ruminant Research. 69: 237-241.
Shomo F., Ahmed M., Shideed K., Aw-Hassan A. and Erkan O. 2010. Sources of technical efficiency of sheep production systems in dry areas in Syria. Small Ruminant Research, 91: 160-169.
Theodoridis A., Ragkos A., Roustemis D., Galanopoulos K., Abas Z. and Sinapisd E. 2012. Assessing technical efficiency of Chios sheep farms with data envelopment analysis. Small Ruminant Research, 107: 385-391.
Toro-Mujica P., Garcia A., Gomez-Castro A. G., Acero R., Perea J., Rodriguez-Estevez V., Aguilar C. and Vera R. 2011. Technical efficiency and viability of organic dairy sheep farming systems in a traditional area for sheep production in Spain. Small Ruminant Research, 100: 89-95.
Uzmay A., Koyubenbe N. and Armagan G. 2009. Measurement of efficiency using envelopment analysis (DEA) and social factors affecting the technical efficiency in dairy cattle farms within the province of Izmir, Turkey. Journal of Animal and Veterinary Advances, 8(6): 1110-1115.
Yusef S. A. and Malomo O. 2007. Technical efficiency of poultry egg production in ogun state: a DEA approach. Journal of Poultry Science, 6(9): 622-629.
تحقیقات تولیدات دامی
دوره 7، شماره 1
خرداد 1397
صفحه 31-40

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار