دانشگاه گیلانتحقیقات تولیدات دامی2252-08721120120521Determination of optimum Holstein inheritance in crossbred dairy cattle based on combined productive and reproductive traitsتعیین بهترین میزان توارث نژاد هلشتاین در گاوهای شیری آمیخته بر اساس ترکیب صفات تولیدی و تولید مثلی17265FAسعیدحسنیدانشیار علوم دامی دانشکده علوم دامی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگانمریماردلانفردانش آموخته کارشناسی ارشد علوم دامی دانشکده علوم دامی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگانسعیدزرهداراندانشیار علوم دامی دانشکده علوم دامی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگانمحمدباقرصیادنژادکارشناس ارشد مرکز اصلاح نژاد دام و بهبود تولیدات دامی کرجJournal Article20150621In dairy cattle breeding, in addition to milk yield, consideration of other productive and
reproductive traits is necessary. In order to determine optimum Holstein inheritance in Iranian
crossbred dairy cattle, first lactation records of 4917 crossbred dairy cattle collected by Animal
Breeding Center between 1991 to 2007 were utilized. Crossbred cows were consisted of different
Holstein inheritance including 12.5, 25, 37.5, 50, 62.5, 75 and 87.5 percent. Phenotypic and genetic
(co) variance components for milk yield, fat yield, lactation length and age at first calving were
estimated by restricted maximum likelihood using single and multiple traits animal models. Then, a
selection index was constructed to combine these traits. Optimum Holstein inheritance based on this
index was determined by least squares mean comparisons of the index for different Holstein
inheritance and simple linear regression. Results indicated that 87.5 percent Holstein inheritance was
the optimum level.در اصلاحنژاد گاوهای شیری علاوه بر تولید شیر توجه به سایر صفات تولیدی و تولیدمثلی نیز ضرورت دارد. برای تعیین بهترین میزان توارث نژاد هلشتاین در جمعیت گاوهای شیری آمیخته ایران، از رکوردهای دوره اول شیردهی 4917 رأس گاو شیری آمیخته که در مرکز اصلاحنژاد دام کشور طی سالهای 1370 تا 1386 جمعآوری شده بود، استفاده شد. بررسی روی گاوهای آمیخته با نسبتهای مختلف توارث نژاد هلشتاین شامل 5/12، 25، 5/37،50، 5/62،70 و 5/87 درصد انجام شد. ابتدا مؤلفههای واریانس و کوواریانس فنوتیپی و ژنتیکی صفات تولید شیر، تولید چربی، تعداد روزهای شیردهی و سن اولین زایش با استفاده از روش حداکثر درست نمایی محدود شده و مدل حیوانی یک صفتی و دو صفتی برآورد شدند. سپس شاخص انتخابی برای ترکیب بهینه این صفات ساخته شد و بهترین میزان توارث هلشتاین در آمیختهها براساس این شاخص با مقایسه میانگینهای حداقل مربعات این شاخص برای سطوح مختلف توارث نژاد هلشتاین و رگرسیون خطی ساده تعیین شد. بر اساس این تحقیق بهترین میزان توارث هلشتاین در آمیختهها 5/87 درصد به دست آمد.
https://ar.guilan.ac.ir/article_265_4a13ab3e654fca738a9dcf32c4101b02.pdfدانشگاه گیلانتحقیقات تولیدات دامی2252-08721120120521Estimation of genetic trend for 305- day milk yield using random regression test day model in Iranian Holstein cattleبرآورد روند ژنتیکی صفت تولید شیر 305 روز گاوهای هلشتاین ایران با استفاده از مدل روزآزمون با تابعیت تصادفی918266FAعاطفهسیددختدانشجوی دکتریعلی اصغراسلمی نژادعضو هیأت علمی دانشگاه فردوسی مشهدمجتبیطهمورث پورعضو هیأت علمی دانشگاه فردوسی مشهدحسیننعیمی پورعضو هیأت علمی گروه علوم دامی دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجندمرتضیمهدویدانشجوی دکتری دانشگاه فردوسی مشهدمهساضابطیان حسینیدانش آموخته کارشناسی ارشد دانشگاه فردوسی مشهدJournal Article20150621In this research a random regression test day model was used to estimate genetic parameters and
genetic trend for 305-day milk yield in Iranian Holsteins. A total of 171360 monthly test day milk
records obtained from 34257 first lactation Iranian Holstein cattle (three times a day milking)
distributed in 96 herds and calved from 1999 to 2008, were used. The fixed effects of province-herdyear-
season of test day as contemporary group and age at calving and Holstein gene percentage as
covariates were fitted in the model of analysis. Orthogonal Legendre polynomial up to order 3 was
implemented to take account of genetic and environmental aspects of milk production over the course
of lactation. The results showed that average of heritability estimates for the second half of lactation
period was higher than that of the first half. The heritability estimate for the first month was lowest
and for the eighth and ninth months of the lactation were the highest compared to the other months of
lactation. The genetic correlations between monthly test day records decreased by increasing the
distances between months of lactation. Linear regression of estimated breeding values on calving year
was used to estimate genetic trend. Estimated genetic trends for sires and dams for milk yield were
25.13 and 15.45 kg per year, respectively. In this research, genetic trends were estimated by a random
regression test day model; therefore using this method is the exact way to take account of genetic trend
rather than the other ways.در این پژوهش از یک مدل روزآزمون با تابعیت تصادفی برای برآورد پارامترهای ژنتیکی، پیشبینی ارزش اصلاحی حیوانات و برآورد روند ژنتیکی تولید شیر 305 روز استفاده شد. دادهها شامل 171360 رکورد روزآزمون ماهانة شیر دورة اول شیردهی در 96 گله، متعلق به 34257 گاو هلشتاین و سهبار دوشش بود که در سالهای 1999 تا 2008 زایش داشتند. در مدل استفاده شده، اثر ثابت گروه همزمان استان- گله- سال رکوردگیری- ماه زایش (PHYM)، متغیر همراه سن گاو هنگام زایش (Age) و متغیر همراه درصد ژن هلشتاین (HF%) قرار داده شد. از تابع چند جملهای لژاندر با توان سوم، جهت درنظر گرفتن شکل منحنی شیردهی گاوها در دو سطح ژنتیکی افزایشی و محیطی دائمی حیوان استفاده شد. نتایج نشان داد که شیردهی در ماههای نیمة دوم دوره شیردهی، وراثتپذیری بیشتری نسبت به ماههای نیمه اول دوره شیردهی دارند. کمترین مقدار وراثتپذیری در ماه اول (09/0) و بیشترین مقدار آن برای ماههای هشتم و نهم شیردهی (20/0) به دست آمد. همبستگی ژنتیکی بین ماههای شیردهی با افزایش فاصله بین آنها کاهش یافت. رگرسیون خطی میانگین ارزشهای اصلاحی برآورد شده بر سال زایش برای برآورد روند ژنتیکی تولید شیر 305 روز استفاده شد. روند ژنتیکی تولید شیر برای حیوانات نر و ماده به ترتیب 13/25 و 45/15 کیلوگرم در سال برآورد شد.https://ar.guilan.ac.ir/article_266_53f9d7156d5402d8c35ca513622d857f.pdfدانشگاه گیلانتحقیقات تولیدات دامی2252-08721120120521A study on inbreeding trend and its effect on body weight traits of Iran Black sheep in Abbas Abad breeding center of Mashhadبررسی روند تبارآمیزی و اثر آن بر صفات وزن بدن گوسفندان ایران بلک ایستگاه اصلاحنژاد عباسآباد مشهد1928267FAقاسممتّقی نیامدرس مدعو دانشگاه پیام نور خراسان جنوبیهمایونفرهنگفردانشیار گروه علوم دامی دانشگاه بیرجندمحسناحمدی شاهرختدانش آموخته کارشناسی ارشد گروه علوم دامی دانشگاه بیرجندعبدالاحدشادپروردانشیار گروه علوم دامی دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه گیلان0000-0001-9458-5860مجیدجعفریکارشناس سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی مشهدJournal Article20150621A data set consists of 6,030 weight records of Iran Black sheep (3,051 males and 2,979 females)
progeny of 141 rams and 1525 ewes of Iran Black collected during 1973-2010 from Abbas Abad
breeding centre, Mashhad were utilized for investigating inbreeding trend and its effect on body
weight traits. The traits under consideration were birth weight (BW), weaning weight (WW), weight at
6-month (W6), weight at 9-month (W9), yearling weight (YW) and pre-weaning daily gain (PWDG).
Inbreeding coefficient of all animals was computed using CFC software. A mixed linear model was
applied for analyzing the data using SAS software. Among the animals, 5,333 (88.44%) were inbred
indicating that the effective number of base population might be low. Average (standard deviation) of
inbreeding coefficient were found to be 8.78 (6.34) and 9.33 (5.83) % for whole and inbred
populations, respectively. Minimum and maximum inbreeding coefficients were 0 and 38.48 %,
respectively. In whole population, average (standard deviation) of inbreeding coefficients were 8.75
(6.31) and 8.82 (6.37) % for male and female lambs, respectively. The corresponding figures were
8.69 (6.25) and 8.90 (6.37) % for single and twin lambs, respectively. Inbreeding depression was
detected for WW, W3, W6, W9 and YW in twin males, for BW in twin females, and for W9 in twin
females. Annual trends of inbreeding coefficient were 0.2022 and 0.1632 % for whole and inbred
animals which were found to be statistically significant (P<0.0001).در این پژوهش از رکوردهای وزن 6030 بره ایرانبلک (3051 نر و 2979 ماده) فرزند 141 قوچ و 1525 میش که طی 28 سال "1362 تا 1389" در ایستگاه اصلاحنژاد عباسآباد مشهد جمعآوری شده بود، برای بررسی روند تبارآمیزی و اثر آن بر صفات وزن بدن استفاده شد. صفات مورد مطالعه شامل اوزان تولد، شیرگیری، شش، نه، دوازده ماهگی و افزایش وزن روزانه از تولد تا شیرگیری بود. ضریب تبارآمیزی حیوانات با استفاده از نرمافزار CFC محاسبه و تجزیه دادهها توسط یک مدل مختلط خطی و با استفاده از نرم افزارSAS انجام شد. از بین کل برههای دارای رکورد، 5333 رأس (%44/88) همخون بودند که این امر بیانگر پایین بودن شمار مؤثر افراد در جمعیت پایه، میتواند باشد. میانگین و انحراف معیار ضریب تبارآمیزی برای کل حیوانات و حیوانات همخون به ترتیب 34/6±78/8 و 83/5±33/9 درصد بود. حداقل و حداکثر ضریب تبارآمیزی به ترتیب صفر و 48/38 درصد بود. میانگین ضریب تبارآمیزی برای برههای نر و ماده در کل جمعیت به ترتیب 31/6±75/8 و 37/6±82/8 درصد و برای برههای تکقلو و دوقلو 25/6±69/8 و 37/6±90/8 درصد بود. تبارآمیزی، اثر منفی و معنیداری بر صفات شیرگیری، شش ماهگی، نه ماهگی و یک سالگی در برههای نر دوقلو و صفت وزن تولد و نه ماهگی در برههای ماده دوقلو داشت. روند تغییرات سالیانه ضریب تبارآمیزی برای کل حیوانات و حیوانات همخون به ترتیب 2022/0 و 1632/0 درصد و به لحاظ آماری معنیدار بود (P<0.0001).https://ar.guilan.ac.ir/article_267_04566f32f7e7d8c05714ea177d7bc667.pdfدانشگاه گیلانتحقیقات تولیدات دامی2252-08721120120521Designing a software for prediction of animal breeding values using quantitative and molecular informationطراحی نرمافزار پیشبینی ارزش ارثی حیوانات با استفاده از اطلاعات کمی و مولکولی2936268FAثریارفیعیدانشآموخته کارشناسی ارشد دانشکده کشاورزی دانشگاه زنجانمرادپاشااسکندری نسبدانشیار دانشکده کشاورزی دانشگاه زنجانداریوشسلیمیپژوهشکدة فیزیولوژی و بیوتکنولوژی دانشگاه زنجانطاهرهرکی نژادپژوهشکدة فیزیولوژی و بیوتکنولوژی دانشگاه زنجانروناکخرمتاییپژوهشکدة فیزیولوژی و بیوتکنولوژی دانشگاه زنجانJournal Article20150621The present study was attempted to produce MAS software. This software uses a combination of
quantitative and molecular information for the prediction of breeding values. Some genes that control
a trait have major effects comparing with others. These genes are called major genes which are located
on QTLs (quantitative trait loci). Our understanding on inheritance pattern of QTL can be helpful in
selection programs via marker assisted selection (MAS). This provides an opportunity to increase the
genetic progress of domestic animals by MAS. The marker assisted selection performance are based
on an index, consists of phenotypic and molecular markers data. The MAS software based on mixed
model methods (MMM) was established with the C# programming language. This software designed
based on animal models with matrix form for predicting breeding values. To identify polymorphism in
promoter region of DGAT1 gene, DNA was extracted from blood samples, the PCR process
performed on DNA samples. Allelic and genotypic frequencies of animals were characterized. MASS
software was used for the prediction of breeding values for 80 male lambs of Afshari sheep in
research-education farm of Zanjan University. To compare the results, analyses were also performed
using SAS software. Comparing the predicted breeding values obtained from MAS software and SAS
indicated the effect of molecular marker in selection based on the combination of molecular and
phenotypic information.در تحقیق حاضر اقدام به تولید نرمافزار MAS شد. این نرمافزار برای پیشبینی ارزش ارثی از تلفیق اطلاعات کمی و مولکولی استفاده مینماید. بعضی از ژنهایی که یک صفت را کنترل میکنند، میتوانند نسبت به بقیه دارای اثرات بزرگی باشند. این قبیل ژنها، ژنهای با اثر بزرگ نامیده میشوند که در QTL هامکان<strong></strong>یابی میشوند. دنبال کردن الگوی توارث این قبیل QTLها میتواند برای کمک به انتخاب مورد استفاده قرار بگیرد. این موضوع مجالی برای افزایش برنامههای پیشرفت ژنتیکی حیوانات اهلی به وسیله انتخاب به کمک نشانگرها (MAS) را فراهم میسازد. کارایی انتخاب به کمک نشانگرها بر شاخصی متشکل از اطلاعات فنوتیپی و مولکولی پایه گذاری شده است. نرم افزار MAS براساس روشهای مدل مختلط (MMM) با زبان برنامهنویسی C<strong>#</strong> تهیه شد. در این نرم افزار از مدل دام برای پیشبینی ارزش ارثی به فرم ماتریسی استفاده شد. با تعیین پلیمورفیسم ناحیه پروموتور ژن DGAT1، پس از استخراج DNA از نمونههای خون، مراحل PCR روی نمونههای DNAانجام گرفت. فراوانیهای آللی و ژنوتیپی حیوانات مشخص شد. از نرم افزار MAS برای پیش بینی ارزش ارثی تعداد 80 رأس از برههای نر گله اصلاح نژادی طرح ملی اصلاح نژاد گوسفند افشاری مزرعه آموزشی دانشگاه زنجان استفاده شد. جهت مقایسه نتایج پیش بینی ارزش ارثی با روش مذکور، از نرم افزار SAS استفاده شد. مقایسه نتایج پیشبینی ارزش ارثی با نرمافزار MAS و SAS، نشاندهنده اثر ورود نشانگرهای مولکولی در انتخاب براساس تلفیق اطلاعات کمی و مولکولی است.https://ar.guilan.ac.ir/article_268_995dcf27c1a9b5a0ed653ed8fc03e9bf.pdfدانشگاه گیلانتحقیقات تولیدات دامی2252-08721120120521Production and economic effects of shortening days dry for high producing dairy cows in Yazd provinceاثرات تولیدی و اقتصادی کاهش دوره خشکی گاوهای شیری هلشتاین در استان یزد3742269FAمرتضیبیطرف ثانیدانشجوی دکتری گروه علوم دامی دانشگاه فردوسی مشهدعلیاصغراسلمینژاداستادیار گروه علوم دامی دانشگاه فردوسی مشهدJournal Article20150621Days dry affects especially on milk production and reproduction. Persistency of high milk
production cows increases income over feed cost per cow per day of calving interval. Also a shorter
dry period reduces the frequency of diet change and facilitates nutrition management. Effect of length
of days dry on productive performance of Holstein cows in Yazd province was studied by 1780
records of dairy herds of Yazd province. Strategy of shortening days dry from 60-d to 40-d increases
8% in income over feed cost per cow per day of calving interval in Yazd province. This result suggests
increases in the efficiency of milk production especially in hot and dry areas.دوره خشکی گاو اهمیت خاصی از لحاظ اثر گذاری روی میزان تولید شیر گاو و همچنین تولید مثل دام دارد. تداوم تولید گاوهای شیری پرتولید باعث افزایش درآمد حاصل از تولید شیر به ازای هر رأس گاو در سال میشوند. از طرف دیگر مدیریت تغذیه گاوهای خشک به خاطر تغییرات کمتر جیره غذایی تسهیل میشود. تاثیر طول دوره خشکی روی بهرهوری تولید شیر با استفاده از 1780 رکورد ثبت شده گاو شیری هلشتاین در استان یزد بررسی شد. متوسط تعداد روزهای خشکی در گاوهای پرتولید استان یزد 59 روز برآورد شد در حالی که این رقم برای گاوهای متوسط تولید 68 روز بود. کاهش تعداد روزهای خشکی از 60 به 40 روز در گاوهای پرتولید استان یزد باعث بهبود 8 درصدی درآمد منهای هزینه خوراک به ازای هر روز از فاصله زایش به ازای هر راس گاو میشود.https://ar.guilan.ac.ir/article_269_72fda5c23ac4241dd881d658461fc175.pdfدانشگاه گیلانتحقیقات تولیدات دامی2252-08721120120521Effect of metritis on productive and reproductive performances of a dairy farm complex in Guilan provinceتاثیر متریت بر عملکرد تولیدی و تولیدمثلی یک مجتمع گاو شیری در استان گیلان4350270FAمهردادمحمدیدانشیار گروه علوم دامی دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه گیلان0000-0001-9358-601Xمتینقلینیادانش آموخته کارشناسی ارشد گروه علوم دامی دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه گیلاننویدقوی حسینزادهاستادیار گروه علوم دامی دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه گیلان0000-0001-9458-5860Journal Article20150621Metritis as one of the substantial disorder is one of the major diseases in dairy farm. The purpose of
this study was to evaluate the detrimental effects of metritis on a dairy farm complex in Guilan
province. Data from years 2000 to 2004 was analyzed using logistic regression procedure. In this
research, rate of metritis during the study period was 19.99 %. Results indicated that year and herd
significantly affected the incidence of metritis (P<0.01). This rate was highest in year 2002 and for the
herd of number 1. The sex and season had not significant effects on the incidence of metritis (P>0.05).
Also metritis had a significant effect on mean milk yield by five months after parturition (P<0.01). The
average milk yield in dairy cows that affected by metritis and cows without metritis were 20.73 and
21.76 kg, respectively. Furthermore, metritis had a significant effect on some of the reproductive
parameters (P<0.01) and the average of days open in the cows with metritis was 17.82 day greater than
the cows without metritis. Also, the average of interval from calving to first insemination was 6.33
days greater than cows without metritis. Metritis had not significant effect on services per conception
(P >0.05). It is concluded that effects of herd and year on metritis and effects of metritis on mean milk
yield and days open were effective.متریت از جمله بیماریهای مطرح در گاوداریهای سنتی و صنعتی است. هدف از این بررسی گذشته نگر مطالعه عوامل مؤثر بر وقوع متریت و نیز اثرات آن بر عملکرد تولیدی و تولید مثلی در گاوداریهای شرکت سفیدرود بود. دادههای مربوط به سالهای 79 تا 83 مورد بررسی قرار گرفت و تجزیه دادهها به روش رگرسیون لوجستیک و مدل خطی انجام شد. در این تحقیق میزان بروز متریت در طول پنج سال در دو گله سفیدرود 99/19 درصد بود. نتایج نشان داد که سال و گله اثر معنیداری روی بروز متریت داشت (01/0> P) به طوری که بیشترین میزان بروز در سال1382و در گله شماره 1 مشاهده شد اما دو عامل جنس گوساله و فصل تاثیر معنیداری روی بروز متریت نداشتند. متریت همچنین تاثیر معنیداری روی میانگین تولید شیر تا 5 ماهگی داشت (01/0> P)، به طوری که میانگین تولید شیر تا 5 ماهگی در گاوهایی که دچار متریت بودند و گاوهایی که متریت نداشتند به ترتیب73/20 و 76/21 کیلوگرم در روز بود. علاوه بر این متریت تاثیر معنیداری روی برخی معیارهای تولیدمثلی داشت (01/0> P)، به طوری که طول روزهای باز در گاوهای مبتلا به متریت 82/17روز بیشتر از گاوهایی بود که دچار متریت نبودند، همچنین فاصله زایش تا اولین تلقیح 33/6 روز طولانیتر از گاوهایی بود که دچار متریت نبودند اما متریت بر تعداد تلقیحبه ازای آبستنی اثر معنیداری نداشت (05/0< P). به طورکلی نتایج این بررسی نشان داد گله و سال بر متریت اثر معنیداری داشت و متریت بر تولید شیر، تعداد روزهای باز و فاصله زایش تا اولین تلقیح گاوداریهای شرکت سفیدرود تاثیرگذار بود.https://ar.guilan.ac.ir/article_270_901aaad493fef67125f45659b0a3f7b0.pdfدانشگاه گیلانتحقیقات تولیدات دامی2252-08721120120521Determination of lactaction performance and animal behavior in characteristics of raienian cashmere goat using machine milkingتعیین ویژگیهای شیردهی و رفتاری بز نژاد رائینی با کمک دستگاه شیردوشی ماشینی5160271FAسعادتصادقیدانشجوی کارشناسی ارشد ژنتیک و اصلاح دام گروه علوم دامی دانشگاه تبریزسیدعباسرافتاستادیار ژنتیک و اصلاح دام گروه علوم دامی دانشگاه تبریزجلیلشجاع غیاثاستاد ژنتیک و اصلاح دام گروه علوم دامی دانشگاه تبریزسعیدآزادی اسکوییدانشجوی کارشناسی ارشد ژنتیک و اصلاح دام گروه علوم دامی دانشگاه تبریزرامینرضازاده گلیدانشجوی کارشناسی ارشد ژنتیک و اصلاح دام گروه علوم دامی دانشگاه تبریزJournal Article20150621This research was aimed to determine the lactaction performance and to study the animal behavior
during milking in Raienian Cashmere goat using machine milking. The test-day milk records started at
first week of lactation and then test-day milk records was recorded every two week and continued up
to two months of lactation. The procedure used for the analysis of the test-day milk yield, milking rate
and milking time was MIXED model and for animal behavior during milking was categorical data and
generalized linear models (CATMOD) in the SAS software
<strong><span style="font-family: Times New Roman; font-size: medium;"><span style="font-family: Times New Roman; font-size: medium;">. </span></span></strong><span style="font-family: TimesNewRomanPSMT; font-size: medium;"><span style="font-family: TimesNewRomanPSMT; font-size: medium;">Average milk yeild was 787.16 gr per day</span></span>
two months lactation. The peak of milk yield was in the fifth week in lactation and mean (±SE) of testday
milk yield in the peak yeild was 909±24 gr per day. The parity, latter size, stage of lactation,
animal and animal weight had significant effects on test-day milk yield (P<0. 05). The stage of
lactation and animal have significant effects on milking rate and milking time (P<0. 05). The stage of
lactation and parity had significant effects on animal behavior during milking (P<0. 05). mean (±SE)
of test-day milk yield in the peak yeild was 909±24 gram per day. Mean (±SE) of test-day milk yield
for goats with two kids and goats with single kids were 856±38 and 738±26 gr per day, respectively.
mean (±SE) of test-day milk yield for goats of first lactation and goats of second lactation were
727±37 and 871±30 gram per day, respectively. Average of milking rate and milking time of goats
were 9.69 gr/sec and 87.35 sec, respectively.این آزمایش به منظور تعیین خصوصیات شیردهی و بررسی خلق و خوی حیوان هنگام دوشش در بزهای رائینی انجام گرفت. بزها از هفتة اول شیردهی و به مدت دو ماه با استفاده از دستگاه شیردوشی گوسفندی دوشیده شدند و در مدت این دو ماه هر دو هفته یک بار رکورد گیری شیر صورت گرفت. برای آنالیز دادههای مقدار شیر روزانه، سرعت شیردهی و مدت زمان دوشش از رویه MIXED و برای رفتار حیوان هنگام دوشش از رویه CATMOD نرم افزار آماری SAS (9. 1) استفاده شد. میانگین تولید شیر 16/787 گرم در روز بود. اوج تولید شیر در هفتة پنجم با میانگین 24±909 گرم در روز بود. تعداد بزغاله در هر زایش، شکم زایش، مرحلة شیردهی، حیوان و وزن حیوان در شروع زایش، اثر معنیداری (05/0P<) روی میزان تولید شیر روزانه داشتند. حیوان و مرحلة شیردهی اثر معنیداری (05/0P<) روی سرعت شیردهی و مدت زمان دوشش داشتند. تعداد زایش و مرحلة شیردهی اثر معنیداری (05/0P<) روی رفتار حیوان هنگام دوشش داشتند. میانگین و اشتباه معیار تولید شیر برای دوقلوزاها و تک قلوزاها به ترتیب، 38±856 و 26±738 گرم بود (05/0>P). میانگین و اشتباه معیار مقدار شیر روزانه برای بزهای زایش اول و دوم به بالا به ترتیب 37±724 و 30±871 گرم بود (05/0>P). مدت زمان دوشش و سرعت شیردهی به ترتیب 35/87 ثانیه و 69/9 گرم بر ثانیه به دست آمد. بز رائینی دارای پتانسیل بالایی از نظر تولید شیر و همچنین دارای خوی آرام هنگام دوشش با دستگاه شیردوشی ماشینی است. با بهبود صفات شیری و به نژادی در بزهای نژاد رائینی، میتوان نژادی دومنظوره کرکی- شیری پرورش داد و حداکثر بهرة اقتصادی را در جنبههای پرورشی از این حیوان به عمل آورد.https://ar.guilan.ac.ir/article_271_53396a52e4a9cb5e8689cc1188cb0e5f.pdf