تعیین ترکیبات شیمیایی، انرژی و فراسنجه‌های تجزیه‌پذیری شکمبه‌ای پسمانده‌های میوه و تره‌بار در گوسفندان فیستولادار کردی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش‌آموخته کارشناسی ارشد و کارشناس آزمایشگاه تغذیه دام و طیور گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ایلام

2 استادیار گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز

3 استادیار گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ایلام

4 دانش‌آموخته کارشناسی ارشد گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ایلام

چکیده

پسمانده‌های میوه و تره‌بار فصل‌های تابستان و زمستان در یک نوبت در هر فصل تهیه و ترکیبات شیمیایی آنها در آزمایشگاه اندازه‌گیری شد. 5 گرم ماده خشک از پسمانده‌های هر فصل یا پودر یونجه در کیسه‌های نایلونی با سه تکرار در شکمبه سه راس قوچ فیستولادار قرار گرفت و در زمان‌های صفر، 4، 8، 16، 24، 48، 72 و 96 ساعت از شکمبه خارج شدند و تجزیه‌پذیری ماده خشک، ماده آلی، پروتئین خام، الیاف نامحلول در شوینده خنثی (NDF) و اسیدی (ADF) تعیین شد. مقدار پروتئین خام (85/17 و 00/15 درصد)، NDF (85/37 و 66/34 درصد) و ADF (80/28 و 12/25 درصد) در پسمانده‌های تابستان بیشتر از زمستان بود. ماده خشک (57/12 و 13/13 در برابر 00/92 درصد)، ماده آلی (90/83 و 20/84 در برابر 00/94 درصد)، NDF (85/37 و 66/34 در برابر 00/48 درصد) و ADF (80/28 و 12/25 در برابر 10/34 درصد) در پسمانده‌های تابستان و زمستان کمتر از یونجه بود، اما مقادیر پروتئین خام (85/17 در برابر 00/15 و 05/15 درصد) و کربوهیدرات‌های غیرالیافی (53/33 در برابر 14/27 و 96/29 درصد) به ‌ترتیب در پسمانده‌های تابستان و زمستان بیشتر از یونجه بود. پسمانده‌های تابستان و زمستان تفاوت معنی‌داری به لحاظ فراسنجه‌های تجزیه‌پذیری شکمبه‌ای نداشتند. در تمام زمان‌های شکمبه‌گذاری، پسمانده‌ها نسبت به یونجه تجزیه‌پذیری بیشتری در بخش ماده آلی و تجریه‌پذیری کمتری در بخش ADF داشتند. نتایج این آزمایش نشان داد که می‌توان از پسمانده‌های میوه و تره‌بار با موفقیت در تغذیه گوسفندان بالغ استفاده کرد اما توجه به نوع پسمانده‌ها و فصل سال نیز حائز اهمیت است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Determination of chemical composition, energy and ruminal degradability of fruit and vegetable wastes in fistulated Kordish sheep

نویسندگان [English]

  • S. Gh. R. Mousavi 1
  • H. Mohammadzadeh 2
  • F. Fatahnia 3
  • A. N. Shokri 4
1 Graduated M.Sc. Student and Expert of Animal and Poultry Nutrition Laboratory, Department of Animal Science, Faculty of Agriculture, University of Ilam, Ilam, Iran
2 Assistant Professor, Department of Animal Science, Faculty of Agriculture, University of Tabriz, Tabriz, Iran
3 Assistant Professor, Department of Animal Science, Faculty of Agriculture, University of Ilam, Ilam, Iran
4 Graduated M.Sc. Student, Department of Animal Science, Faculty of Agriculture, University of Ilam, Ilam, Iran
چکیده [English]

Fruit and vegetable wastes (FVW) of summer and winter seasons were collected once per season and their chemical compositions were measured in laboratory. Rumen degradability of dry matter (DM), organic matter (OM), crude protein (CP), neutral detergent insoluble fiber (NDF) and acid detergent insoluble fiber (ADF) were measured with incubation of 5 grams of dry FVW or alfalfa hay (AH) samples in the rumen of three fistulated ram using nylon bags for 0, 4, 8, 16, 24, 48, 72 and 96 hours with three replicates. Crude protein (17.85% versus 15.00%), NDF (37.85% versus 34.66%) and ADF (28.80% versus 25.12%) were greater in summer FVW than winter ones. Dry matter intake (12.57 and 13.13% versus 92%), organic matter (83.90 and 84.20% versus 94%), NDF (37.85 and 34.66% versus 48%) and ADF (28.80 and 25.12% versus 34.10%) were lower in summer and winter FVW compared with alfalfa, but crude protein (17.85% versus 15.00 and 15.05%) and non-fiber carbohydrates (33.53% versus 27.14 and 29.96%) were greater in summer and winter FVW than alfalfa, respectively. There were no significant differences between summer and winter FVW for ruminal degradation parameters. In all ruminal incubation times, the degradabilities of organic matter and ADF were greater and lower in FVW compared with alfalfa, respectively. The results of this experiment indicated that FVW could be used successfully in the diet of mature sheep, but special attention should be taken towards the type of FVW and season.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Alfalfa hay
  • Degradability
  • Fistulated sheep
  • Fruit and vegetable waste
  • Nylon bag

مراجع

بی نام. 1392. آمارنامه کشاورزی ایران در سال 1390. مرکز فناوری اطلاعات و ارتباطات وزارت جهاد کشاورزی.
تیمورنژاد ن.، زاهدی‌فر م.، نیکخواه ع. و فضائلی ح. 1386. تعیین ارزش غذایی پس‌مانده‌های میوه و سبزیجات در تغذیه نشخوارکنندگان. پژوهش و سازندگی، 76: 168-173.
چیمه‌ای ا.، آقاشاهی ع. و زند ک. 1390. بررسی اثر بنتونیت بر کمیت و کیفیت محصول نهایی خط تبدیل ضایعات میوه و تره‌بار جهت تغذیه دام. همایش علمی کاربردی استفاده از پسمانده‌های کشاورزی شهری و صنعتی در تغذیه دام، طیور و آبزیان. تبریز.
دهقانیان س. و نصیری‌مقدم ح. 1370. تغذیه دام (ترجمه). مشهد، انتشارات جاوید.
سلیمی ر. 1384. تعیین ارزش غذایی پس‌مانده‌های میوه و سبزیجات (فصل تابستان) به روش‌های in vitro، in vivo و in situ. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه آزاد اسلامی واحد ورامین.
شماع م. و آصفی ع ر. 1374. گزارش طرح استفاده از پس‌مانده‌های خشک میدان‎های میوه و تره‌بار برای تغذیه گوساله‌های نر پرواری. معاونت پژوهش پژوهش و توسعه. سازمان بازیافت و تبدیل مواد شهرداری تهران.
صوفی سیاوش ر. 1374. تغذیه دام (ترجمه). چاپ سوم، انتشارات عمیدی.
عباسی ا.، زاهدی‌فر م. و تیمورنژاد ن. 1389. استفاده بهینه از ضایعات میوه و تره‌بار به عنوان خوراک دام. چهارمین کنگره علوم دامی ایران، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج.
عمرانی ق.، منوری م.، نقوی ر. و بانی مهجور ع. 1386. بررسی کمی و کیفی زایدات میادین میوه و تره‌بار شهر تهران. نشریه دانشکده منابع طبیعی، ٦٠ (2): 577-585.
مرادی م.، حسین خانی ع.، دقیق‌کیا ح. و نوحی س. 1390. تعیین تجزیه‌پذیری پسمانده میوه و سبزی با استفاده از روش in situ و مقایسه آن با یونجه و کاه گندم. همایش علمی کاربردی استفاده از پسماندهای کشاورزی شهری و صنعتی در تغذیه دام، طیور و آبزیان. تبریز.
ناگهی ن.، سلیمی وحید م.، میرهادی س. ا.، بهبود خ. و میربیگی ج. 1374. بررسی نحوه استفاده از ضایعات کارخانجات آبمیوه‌گیری (تفاله سیب) در تغذیه گوسفند. نشریه مؤسسه تحقیقات علوم دامی کشور، 73: 27-33.
AOAC. 1999. Official methods of analysis, 16th ed. Association of Official Analytical Chemists,Wahington, DC. USA.
Batajoo K. K. and Shaver R. D. 1994. Impact of nonfiber carbohydrate on intake, digestion, and milk production by dairy cows. Journal of Dairy Science, 77(6): 1580-1588.
Church D. C. 1991. Livestock Feeds and Feeding. 4th rev. edn. Prentice Hall Inc., Englewood Cliffs, NJ.
Del Campo I., Alegria I., Zazpe M., Echeverria M. and Echeverria I. 2006. Diluted acid hydrolysis pretreatment of agri-food fermentable sugar production. Applied Energy, 86: 2459-2465.
Gasa J., Castrillo C., Baucells M. D. and Guada J. A. 1989. By- products from the canning industry as feedstuff for ruminants: Digestibility and it’s prediction from chemical composition and laboratory bioassays. Animal Feed Science and Technology, 25: 67-77.
Joshi V. K. and Sandhu D. K. 1996. Preparation and evaluation of animal feed of an animal feed byproduct produced by solid – state fermentation of apple pomace. Bioresource Technology, 56: 251-255.
Karkoodi K., Fazaeli H. and Mirghaffari S. S. 2012. Assessing the nutritive value of fruit and vegetable residues as ruminant feed. Turkish Journal of Veterinary and Animal Sciences, 36: 239-244.
Laufenberg G., Kunz B. and Nystoem M. 2003. Transformation of vegetable waste into value added products : (A) the upgrading concept; (B) pratical implementations. Bioresource Technology, 87: 167-198.
Nocek J. E. and Russell J. B. 1988. Protein and energy as an integrated system. Relationship of ruminal protein and carbohydrate availability to microbial synthesis and milk production. Journal of Dairy Science, 71(8): 2070-2107.
NRC. 2005. Mineral Tolerance of Animals. Committee on Minerals and Toxic Substances in Diets and Water for Animals. 3th revised ed. National Academy of Science, Washington, DC.
Ørskov E. and McDonald I. 1979. The estimation of protein degradability in the rumen from incubation measurements weighted according to rate of passage. Journal of Agricultural Science, 92: 499-503.
SAS. User's Guide: Statistics. 1999. Version 8. 2. SAS Institute Inc., Cary, NC, USA.
Shayo C. M., Ogle B. and Ude´n P. 1997. Comparison of water melon (Citrullus vulgaris)-seed meal, Acacia tortilis pods and sunflower-seed cake supplements in central Tanzania. Tropical Grasslands, 31: 124–129.
Van Soest P. J. and Robertson J. B. 1985. Analysis of forages and fibrous food. In: A Laboratory Manual For Animal Science 613. Cornell University, Ithaca, New York, Pp. 202.
Van Soest P. J., Robertson J. B. and Lewst B. A. 1991. Methods for dietary fiber, neutral detergent fiber and non starch polysaccharides in relation to animal nutrition. Animal Feed Science and Technology, 74: 3583-3597.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار