بررسی انتخاب چندصفتی در ژنوتیپ‌های جدید کرم ابریشم ایران- والدین چینی شکل

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد، گروه علوم دامی، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه گیلان

2 استاد، گروه پژوهشی ابریشم، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه گیلان

3 کارشناس ارشد، مرکز تحقیقات ابریشم کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی

4 دانشیار، گروه علوم دامی، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه گیلان

5 دانشیار، گروه پژوهشی ابریشم، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه گیلان

6 استادیار، گروه بیوتکنولوژی کشاورزی، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه گیلان

7 کارشناس، مرکز تحقیقات ابریشم کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی

چکیده

یکی از وظایف مراکز اصلاح نژاد، معرفی لاین­های جدید برای تولید هیبریدهای مطلوب کرم ابریشم است. در این راستا، پنج لاین با پیله چینی شکل Y، 124، 154، 104 و 32 انتخاب و بر مبنای آمیزش­های دی­آلل، 20 ترکیب ژنتیکی حاصل طی سه نسل به صورت توده­ای پرورش داده شدند. پس از تشکیل نسل پایه با 14 ترکیب ژنتیکی، انتخاب چندصفتی به روش سطوح حذف مستقل طی پنج نسل انجام شد. به منظور مقایسه عملکرد لاین‌های والدینی و ترکیبات حاصل از آنها، داده­های چهار صفت وزن پیله، درصد قشر پیله، درصد پیله­های خوب و تعداد پیله در لیتر (اندازه پیله) در هر سال جمع­آوری و سپس میانگین پنج سال تجزیه آماری شدند. میانگین وزن پیله و درصد قشر پیله تمام ترکیبات ژنتیکی نسبت به لاین‌های والدینی بیشتر بود (05/0p <). متوسط پاسخ به انتخاب برای درصد قشر پیله نسبت به والد مادری در سه ترکیب ژنتیکی بیش از 1 درصد بود. بهترین ترکیبات از نظر درصد پیله­های خوب، تفاوت معنی­داری با بهترین لاین‌ها (104 و Y) نداشتند. در حالی­که اندازه پیله در ترکیب IRA14 بسیار بزرگ بود (94 پیله در یک لیتر)، سایر ترکیبات ژنتیکی پیله بزرگ، تفاوت معنی­داری با لاین‌های پیله بزرگ (154 و 124) نشان ندادند. بهبود ژنتیکی وزن پیله برای 12 مورد از 14 ترکیب ژنتیکی مثبت بود، لیکن میزان افزایش فقط در یک ترکیب بیش از یک دهم گرم بود. انتخاب نهایی بهترین لاین‌ها پس از اجرای برنامه آمیخته­گری آنها با لاین­های ژاپنی شکل مشخص خواهد شد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Study of multiple-trait selection in new Iranian silkworm genotypes- Chinese-shape parents

نویسندگان [English]

  • S. Z. Mirhoseini 1 2
  • M. Mavvajpoor 3
  • S. Nematollahian 3
  • S. H. Hosseini Moghaddam 4 5
  • F. Rafeie 6
  • N. Ghavi Hossein-Zadeh 1
  • Y. Kheirkhah 7
1 Professor, Department of Animal Science, Faculty of Agricultural Sciences, University of Guilan, Rasht, Iran
2 Professor, Department of Animal Science, Faculty of Agricultural Sciences, University of Guilan, Rasht, Iran
3 MSc, Iran Silkworm Research Center, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Rasht, Iran
4 Associate Professor, Department of Animal Science, Faculty of Agricultural Sciences, University of Guilan, Rasht, Iran
5 Associate Professor, Department of Animal Science, Faculty of Agricultural Sciences, University of Guilan, Rasht, Iran
6 Assistant Professor, Department of Agricultural Biotechnology, Faculty of Agricultural Sciences, University of Guilan, Rasht, Iran
7 Expert in the Iran Silkworm Research Center, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Rasht, Iran
چکیده [English]

Introducing new lines to produce high-quality silkworm hybrids is one of the ongoing tasks of the silkworm breeding centers. Five lines of Y, 124, 154, 104, and 32 with Chinese-shaped cocoons were selected from the gene bank. Based on the diallel cross, 20 genetic compounds were reared massively over three generations. After establishing the basic generation with 14 genetic combinations, the multi-trait selection was performed for five generations by the independent culling levels method. To compare the performance of parental lines and their combinations, data on the four traits of cocoon weight, cocoon shell percentage, good cocoons percentage, and cocoon number/liter (cocoon size) statistically analyzed in each year and the overall five years. The mean of cocoon weight and cocoon shell percentage of all genetic combinations were higher than the parental lines (p < /em><0.05). The average response to selection for cocoon shell percentage was more than one percent in the three genetic combinations compared to the maternal parent. For the good cocoons percentage, the best combinations had no significant difference with the best lines (104 and Y). While cocoon size in one genotype (IRA14) was very large (94 cocoons/ liter), other genotypes of large cocoons did not show significant differences with those lines with large cocoons (154 and 124). Genetic improvement of cocoon weight was positive for 12 out of 14 genetic combinations, but only one of them increased more than 0.1 g. The best lines will select finally after doing the crossbreeding program of Chinese with Japanese lines.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Multiple-trait selection
  • Chinese-shape cocoon
  • Genetic combinations
  • Silkworm
حسینی مقدم س. ح. 1392. اصول پرورش کرم ابریشم. انتشارات دانشگاه گیلان. چاپ دوم. 164 ص.
حسینی مقدم، س. ح.، امام جمعه ن.، و گرامی ع. 1379. برآورد پارامترهای ژنتیکی صفات اقتصادی چهار واریته کرم ابریشم. علوم کشاورزی ایران، 31: 767-772.
غلامی م.، ویشکایی صدیق ص.، و بیابانی م. 1376. بررسی و تولید واریته­های تخم نوغان مناسب و سازگار ایرانی. گزارش طرح پژوهشی، واحد تحقیقات شرکت سهامی پرورش کرم ابریشم ایران، رشت (شماره طرح 76001-27-118).
غلامی م.، ویشکایی صدیق ص.، و بیابانی م. 1378. بررسی و تولید واریته­های تخم نوغان مناسب و سازگار ایرانی از طریق انتخاب لاین از هیبریدهای چینی. گزارش طرح پژوهشی، واحد تحقیقات شرکت سهامی پرورش کرم ابریشم ایران، رشت (شماره طرح 76002-27-118).
غلامی م.، و مرآت آ. 1380. بهبود ژنتیکی یک لاین کرم ابریشم. گزارش طرح پژوهشی، واحد تحقیقات شرکت سهامی پرورش کرم ابریشم ایران، رشت (شماره طرح 77002-27-118).
میرحسینی س. ض.، و  صیداوی ع. 1390. راهنمای جامع ذخایر ژنتیکی کرم ابریشم ایران. انتشارات دانشگاه گیلان. چاپ اول. 282 ص.
نعمت اللهیان ش.، برزین پ.، میرحسینی س. ض.، ناصرانی م.، و صیداوی ع. 1392. برآورد پیشرفت و پارامترهای ژنتیکی صفات وزن پیله و وزن قشر پیله کرم ابریشم با استفاده از روش انتخاب انفرادی با اهداف مختلف. ژنتیک نوین، 8: 11-18.
Gangopadhyay D., Singh R. and Ragahavendra Rao D. 2006. Selection of silkworm breeds / hybrids based on multiple traits indices and cocoon size variability. Indian Journal of Sericulture, 45: 181-184.
Hosseini Moghaddam S. H., Emam Jomeh Kashan N., Mirhosseini S. Z., Gholami M. R. 2005. Genetic improvement of some traits in four strains of silkworm, Bombyx mori L. International Journal of Industrial Entomology, 10: 95-99.
Kumar P., Bhutia R. and Ahsan M. M. 1995. Estimates of genetic variability for commercial quantitative traits and selection indices in bivoltine races of mulberry silkworm (Bombyx mori L.). Indian Journal of Genetics and Plant Breeding, 55: 109-116.
Kumar S., Ramya M. N., Talebi E. and Subramanya G. 2018. Selection response for the expression of quantitative traits in the mulberry silkworm Bombyx mori L. International Journal of Current Microbiology and Applied Sciences, 7: 3456-3474.
Kumar S. N., Saha A. K and Bindroo B. B. 2013. Selection of breeding resource materials of Bombyx mori L. for the development of bivoltine hybrids suitable for West Bengal. Universal Journal of Environmental Research and Technology, 3: 28-38.
Kumaresan P., Sinha R. K., Sahni N. K. and Sekar S. 2000. Genetic variability and selection indices for economic quantitative traits of multivoltine mulberry silkworm, Bombyx mori L. genotypes. Sericologia, 40: 595-605.
Mirhosseini S. Z., Ghanipoor M., Shadparvar A. and Etebari K. 2005. Selection indices for cocoon traits in six commercial silkworm (Bombix mori L.) lines. The Philippine Agricultural Scientist, 88: 328-336.
Mirhosseini S. Z., Nematollahian S., Ghanipoor M. and Seidavi A. 2010. Comparison of phenotypic and genetic performance of local silkworm groups and two commercial lines. Biological Research, 43: 411-416.
Seidavi A. 2010. Estimation of genetic parameters and selection effect on genetic and phenotype trends in silkworm commercial pure lines. Asian Journal of Animal and Veterinary Advances, 5: 1-12.
Shadparvar A. A., Ghanipoor M., Mirhosseini S. Z. and Etebari K. 2005. Derivation of economic values for productive and reproductive traits of Bombyx mori (Lepidoptera: Bombycidae) from profit equation. Journal of Economic Entomology, 98: 1717-1722.