برآورد فراسنجه های ژنتیکی و روند ژنتیکی صفت چندقلوزایی در گله تحت انتخاب گوسفند افشاری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای تخصصی ژنتیک و اصلاح نژاد دام، گروه علوم دامی،دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان

2 دانشیار گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان

3 استادیار گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان

چکیده

در این تحقیق از اطلاعات ثبت شده تعداد بره متولد شده به ازای هر زایش گوسفند نژاد افشاری به عنوان صفت چندقلوزایی که شامل اطلاعات زایش 1882 رأس میش و اطلاعات تولد 3351 رأس بره بود و در سال­های 1379 تا 1395 در ایستگاه تحقیقاتی دانشگاه زنجان جمع­آوری شده بود، استفاده شد. داده­ها با استفاده از مدل آستانه­ای و نرم­افزار ASReml در شش مدل مختلف تجزیه و تحلیل شدند. آثار ثابت سال و فصل زایش، سن میش، تعداد شکم زایش و گروه ژنتیکی (در پنج سطح شامل افشاری خالص، 50 درصد افشاری (F1)، 75 درصد افشاری (B1)، 5/87 درصد افشاری (B2) و 75/93 درصد افشاری (B3)) معنی‌­دار بودند (05/0>p ). وراثت­پذیری و تکرار­پذیری صفت چندقلوزایی در این گله به ترتیب 08/0 و 17/0 برآورد شد. روند ژنتیکی صفت چندقلوزایی در این گله، در دو بازه زمانی از سال­های 1379 تا 1385 (قبل از انتقال ژن، 004/0 رأس، 05/0<p ) و از سال­های 1386 تا 1395 (پس از انتقال ژن، 059/0 رأس، 05/0>p ) برآورد شد. روند فنوتیپی این صفت در بازه اول غیرمعنی­دار (37/1 رأس) و در بازه دوم معنی­دار (69/1 رأس) برآورد شد (05/0>p ). نتایج نشان داد انتقال ژن FecB و تثبیت آن سبب افزایش چندقلوزایی شده و به دلیل سودآوری بیشتر با استقبال پرورش­دهندگان گوسفند مواجه شد. بنابراین برآورد فراسنجه­های ژنتیکی و روند ژنتیکی صفت چند‌قلوزایی در این گله می­تواند در تدوین راهبرد پایدار اصلاح­ نژادی مؤثر باشد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Estimation of genetic parameters and genetic trend of litter size in under selection flock of Afshari sheep

نویسندگان [English]

  • M. Pourtahmasebian Ahrabi 1
  • M. P. Eskandarinasab 2
  • M. B. Zandi Baghcheh Maryam 3
1 Ph.D Student of Genetics and Animal Breeding, Department of Animal Sciences, Faculty of Agriculture, University of Zanjan, Zanjan, Iran
2 Associate Professor, Department of Animal Sciences, Faculty of Agriculture, University of Zanjan, Zanjan, Iran
3 Assistant Professor, Department of Animal Sciences, Faculty of Agriculture, University of Zanjan, Zanjan, Iran
چکیده [English]

In this study, data from 1882 ewes, including 3351 lambs born, was used as litter size trait in Afshari sheep breed. The data were collected from 2000 to 2016 by the research station at Zanjan University. The data were analyzed by ASReml software via threshold model in six different models. Fixed effects of year and season, age of ewe, number of parturition and genetic group [at five levels including pure Afshari, 50% Afshari (F1), 75% Afshari (B1), 87.5% Afshari (B2) and 93.75% Afshari (B3)] were significant (p < /em><0.05). Heritability and repeatability were estimated to be as 0.08 and 0.17, respectively. Genetic trends of this trait, in two periods between 2000 to 2006, before the gene introgression design as first period, and from 2007 to 2016, after the introgression as second period, were 0.004 (p < /em>>0.05) and 0.059 (p < /em><0.05), respectively. Also, the phenotypic trends were 1.37 (p < /em>>0.05) and 1.69 (p < /em><0.05) for two periods, respectively. The results showed that the FecB gene transfer increased the litter size. Consequently, because of the direct relationship between the more profitability of flock and the increase in the number of lambs born, the gene transfer design will be followed and more welcomed by sheep breeders. Therefore, genetic parameters and genetic trends estimation of litter size in this flock can be effective for developing continues genetic breeding strategy.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Genetic progress
  • Litter size
  • FecB gene
  • Afshari sheep
  • Heritability
احمدی متقی ع. 1381. برآورد ضرایب اقتصادی برخی صفات مهم تولیدی در گوسفند بلوچی. پایان­ نامه کارشناسی ارشد. دانشکده کشاورزی، دانشگاه مازندران.
حیدری ل. 1386. برآورد پارامترهای ژنتیکی صفات رشد و تولید مثل ترکیبی در گوسفند زندی. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان.           
خالداری م. 1393. اصول پرورش گوسفند و بز. چاپ اول، انتشارات جهاد دانشگاهی تهران. 505 ص.
ساورسفلی س.، عباسی م. ع.، و کاویان، ع. ا. 1395. تعیین اهداف اصلاحی و ضرایب اقتصادی صفات مهم گوسفندان دالاق در سیستم پرورش غیرمتمرکز. پژوهش­های تولیدات دامی، 13(7): 136-142.
سپهری ر. 1395. شناسایی پلی مورفیسم نوکلئوتیدی برخی ژن های مرتبط با چربی و ارتباط آن ها با صفات لاشه در بره های افشاری و آمیخته های افشاری× برولامرینو با استفاده از روش بیزی. رساله دکتری،  دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز.
قنبری ص.، عصفوری ر.، اسکندری نسب م. پ.، و رستمخانی ر. 1384. وارد نمودن ژن چندقلوزایی FecB به گوسفند افشاری به روش MAI . چهارمین همایش ملی بیوتکنولوژی جمهوری اسلامی ایران. کرمان.
کرمیان فیلی م. 1393. بررسی روند ژنتیکی صفات رشد و تولید مثل گوسفند افشاری دانشگاه زنجان. پایان  نامه کارشناسی ارشد، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان.
محمدی ح، مرادی شهر بابک م.، و مرادی شهر بابک ح. 1391. برآورد پارامترهای ژنتیکی و فنوتیپی صفات تولید مثلی میش در گوسفند شال. پژوهش های تولیدات دامی، 6(3): 35-45.
مرتضوی س. م.، اسلمی نژاد ع. ا.، نصیری م. ر، حسن پور ک.، و ناقوسی م. 1393. مطالعه مقایسه­ای بره­زایی گوسفند نژاد ایرا­ن­بلک با نژاد­های آرمان و بلوچی و بررسی ارتباط ژنتیکی صفات بره­زایی و متوسط وزن تولد بره­های هر میش در نژاد ایران­بلک. تحقیقات دام و طیور،4(3): 60-69.  
موسی­زاده ل.، شادپرور ع. ا.، و اسکندری نسب م. پ. 1391. برآورد ارزش اقتصادی صفات تولیدی و تولیدمثلی گوسفند افشاری در سامانه روستایی. پژوهش­های علوم دامی، 22(2): 35-44.
میرزامحمدی ا. 1392. برآورد پارامترهای ژنتیکی و راندمان اقتصادی چندقلوزایی در گوسفندهای نژاد بلوچی، ایران بلک، آرمان و رومانف. مرکز تحقیقات و توسعه سازمان اتکا.
نایری ف. 1392. برآورد پارامترها و روند ژنتیکی و فنوتیپی صفات تولید مثلی گوسفند مغانی با استفاده از مدل های خطی و آستانه ای. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان.
وطن­خواه م.، مرادی شهربابک م.، نجاتی جوارمی ا.، واعظ ترشیزی ر.، و میرایی آشتیانی س. ر. 1388. تعیین اهداف اصلاحی و ضرایب اقتصادی نژاد گوسفند لری ­بختیاری تحت سیستم روستایی. نشریه علوم دامی (پژوهش و سازندگی)،
82: 17-25.
وطن خواه م.، طالبی م. ع.، و ادریس، م. ع. 1386. بررسی تغییرات فنوتیپی و ژنتیکی صفات اقتصادی میش در یک گله گوسفند لری بختیاری. علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی، 11(41): 381-390.
 
Afolayan R. A., Fogarty N. M., Gilmour A. R., Ingham V. M., Gaunt G. M. and Cummins L. J. 2008. Reproductive performance and genetic parameters in first cross ewes from different maternal genotypes. Journal of Animal Science, 86: 804-814.
Aguirre E. L., Mattos E. C., Eler J. P., BarretoNeto A. D. and Ferraz J. B. 2017. Genetic parameters and genetic trends for reproductive traits of santaines sheep kept in extensive environments in Brazil. Journal of Animal Science and Livestock Production, 1:1-7.
Boettcher P. J., Tixier-Biochard M., Toro M. A., Simianer H., Eding H. and Gandini G. 2010. Objectives, criteria and methods for using molecular genetic data in priority setting for conservation of animal genetic resources. Animal Genetics, 41: 64-77.
Borni J., Bedhiaf S. and Djemali M. 2011. Study for identification FecXI and Fec XH mutations in Tunisian Babarine sheep. Research Opinions in Animal and Veterinary Sciences,1(2): 112-115. 
Bromley C. M., Van Vleck L. D. and Snowder G. D. 2001. Genetic correlations for litter weight weaned with growth, prolificacy, and wool traits in Columbia, Polypay, Rambouillet and Targhee sheep. Journal of Animal Science, 79: 339-346.
Dobson A. J. 1991. An introduction to generalized linear models. Champman and Hall, London, UK. PP, 174.
Ekiz B., Ozcan M., Yilmaz A. and Ceyhan A. 2005. Estimates of phenotypic and genetic parameters for ewe productivity traits of Turkish Merino (Karacabey Merino) sheep. Turkish Journal of Veterinary and Animal Science, 29: 557-564.
Esmailizadeh A. K., Dayani O. and Mokhtari M. S. 2009. Lambing season and fertility of fat-tailed ewes under an extensive production system are associated with live weight and body condition around mating. Animal Production Science, 49: 1086-1092.
Falconer D. S. 1989. Introduction to quantitative genetics, 3th Edition. Longman, London. PP, 438.
Ghavi Hossein-Zadeh N. and Ardalan M. 2010. Estimation of genetic parameters for body weight traits and litter size of Moghani sheep, using Bayesian approach via Gibbs sampling. The Journal of Agricultural Science, 148: 363-370.
Gilmour A. R., Bullis B. R., Welham S. J. and Thompson R. 2000. ASReml Reference Manual. NSW Agriculture Biometric Bulletin. No.3. Orange Agriculture. Institute, Orange, Australia.
Hanford B. K. J., Van Vleck L. D. and Snowder G. D. 2006. Estimates of genetic parameters and genetic trend for reproduction, weight, and wool characteristics of Polypay sheep. Livestock Science, 102: 72-82.
Hofer A. 1998. Variance components estimation in animal breeding. Journal of Animal Breeding and Genetics, 115: 247-265.
Jurdo J. J., Alnons A. and Alenda R. 1994. Selection response for growth in a Spanish merino flock. Journal of Animal Science, 72: 1433-1440. 
Maxa J., Norberg E., Berg P. and Pederson J. 2007. Genetic parameters for growth traits and litter size in Danish Texel, Shropshire, Oxford Down, and Suffolk. Small Ruminant Research, 68: 312-317.
Mokhtari M. S., Rashidi A. and Esmailizadeh A. K. 2010. Estimates of phenotypic and genetic parameters for reproductive traits in Kermani sheep. Small Ruminant Research, 88: 27-31.
Mokhtari M. S., Moradi Shahrbabak M., Esmailizadeh A. K., Moradi Shahrbabak H. and Sadeghi M. 2013. Estimation of (co)variance components and genetic parameters for growth traits in Arman sheep. Journal of Livestock Science Technologies,1(1): 35-43.
Mokhtari M. S., Moradi Shahrbabak M., Esmailizadeh A. K., Moradi Shahrbabak H. and Guiterrez J. P. 2014. Pedigree analysis of Iranblack sheep and inbreeding effects on growth and reproduction traits. Small Ruminant Research,16(1): 14-20.
Rao S. and Notter D. R. 2000. Genetic analysis of litter size in Targhee, Suffolk and Polypay sheep. Journal of Animal Science, 78: 2113-2120.
Rashidi A., Mokhtari M. S., Esmailizadeh A. K. and Asadi Fozi M. 2011. Genetic analysis of ewe productivity traits in Moghani sheep. Small Ruminant Research, 96: 11-15.
Rosati A., Mousa E., Van Vleck L. D. and Young L. D. 2002. Genetic parameters of reproductive traits in sheep. Small Ruminant Research, 43: 65-74.
Safari E., Fogarty N. M. and Gilmour A. R. 2005. A review of genetic parameter estimates for wool, growth, meat and reproduction traits in sheep. Livestock Production Science, 92: 271-289.
Sargolzaei M., Iwaisaki H. and Colleau J. J. 2005. A fast algorithm for computing inbreeding coefficients in large populations. Journal of Animal Breeding and Genetics, 122: 325-331.
Snyman M. A., Olivier J. J., Erasmus G. J. and van Wyk J. B.1997.Genetic parameter estimates for total weight of lamb weaned in Afrino and Merino sheep. Livestock Production Science, 48: 111-116.
Vanimisetti H. B., Notter D. R. and Kuehn L. A. 2007. Genetic (co)variance components for ewe productivity traits in Katahdin sheep. Journal of Animal Science, 85: 60-68.
VanWyk J. B., Fair M. D. and Cloete S. W. P. 2003. Revised models and genetic parameter estimates for production and reproduction traits in the Elsenburg Dormer sheep stud. South African Journal of Animal Science, 33: 213-222.
Vatankhah M., Talebi M. A. and Edriss M. A. 2008. Estimation of genetic parameters for reproductive traits in Lori-Bakhtiari sheep. Small Ruminant Research, 74: 216-220.