تاثیر پرتو الکترون و بخار آب با فشار پایین بر بهبود ارزش تغذیه‌ای پودر هسته خرما برای نشخوارکنندگان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد، گروه علوم دامی، دانشکده علوم دامی و صنایع غذایی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان

2 دانش‌آموخته کارشناسی ارشد تغذیه دام، گروه علوم دامی، دانشکده علوم دامی و صنایع غذایی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان

چکیده

آزمایش حاضر با هدف بررسی تاثیر عمل‌آوری با پرتو الکترون (پرتو) و بخار آب با فشار پایین (بخار) بر ارزش تغذیهای پودر هسته خرما برای نشخوارکنندگان انجام شد. ابتدا پودر هسته خرما با پرتو الکترون در دوزهای صفر، ۲۵، ۵۰، ۷۵، ۱۰۰ و ۱۲۵ کیلوگری پرتودهی شد. سپس بخشی از هسته‌های خرمای پرتودهی شده با بخار آب (134 درجه سلسیوس به مدت 40 دقیقه) عمل‌آوری شدند. هضم و تخمیر آزمایشگاهی پودر هسته خرما با استفاده از روش تولید گاز و هضم دو مرحله‌ای اندازه‌‌گیری شد. در مقایسه با گروه شاهد، پرتودهی با الکترون یا بخار آب منجر به کاهش درصد NDF و ADF (05/0>P)، افزایش معنی‌دار پتانسیل و نرخ تولید گاز، عامل تفکیک، ماده آلی واقعاً تجزیه شده و قابلیت هضم ماده خشک،NDF  و ADF هسته خرما شد (05/0>P) و تیمار ۱۰۰ کیلو‌گری بهترین عملکرد را داشت (05/0>P). در کل، عمل‌آوری هسته خرما با بخار آب یا پرتو الکترون به تنهایی باعث بهبود ارزش تغذیه‌ای هسته خرما شد، اما در مقایسه با شاهد، عمل‌آوری با بخار بعد از پرتودهی (اثر متقابل) تاثیر افزایشی معنی‌داری نداشت. لذا، نتایج آزمایش حاضر به این موضوع اشاره دارد که پرتودهی به ‌تنهایی بخش زیادی از ظرفیت ممکن برای بهبود ارزش تغذیه‌ای هسته خرما را به خود اختصاص داده است و استفاده از بخار آب پس از پرتودهی نتوانسته ‌است تاثیر بیشتری داشته باشد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Influence of electron beam and low-pressure steam on the improvement of the nutritional value of date kernel powder for ruminants

نویسندگان [English]

  • M. Chaji 1
  • H. Khenifer 2
1 Professor, Department of Animal Science, Faculty of Animal Science and Food Technology, Agricultural Sciences and Natural Resources, University of Khuzestan, Mollasani, Ahvaz, Iran
2 Former MSc Student of Animal Nutrition, Department of Animal Science, Faculty of Animal Science and Food Technology, Agricultural Sciences and Natural Resources, University of Khuzestan, Mollasani, Ahvaz, Iran
چکیده [English]

The present experiment was conducted to investigate the effect of the electron beam (beam) and low-pressure steam (steam) treatments on the nutritional value of date kernel powder for ruminants. At first, date kernel powders were irradiated with the beam at doses of 0, 25, 50, 75, 100, and 125 KGy. A part of the irradiated date kernels was then treated with steam (134 ᵒC, 40 min.). Digestion and fermentation of date kernel powder were measured using gas production and two-step digestion techniques. Compared to the control, beam or steam resulted in a decrease in NDF and ADF percentages (P<0.05), a significant increase in potential and rate of gas production, partitioning factor, truly degradable organic matter, and in vitro digestibility of dry matter, NDF, and ADF of date kernel (P<0.05), and the 100 KGy had the best performance (P<0.05). Overall, the treatment with steam or electron beam alone improved the nutritional value of the date kernel, but treatment with steam after beam did not have a positive additive effect. Therefore, the results of the present experiment indicate that beam alone has a great capacity for improving the nutritional value of the date kernel, and the use of steam after the beam has failed to make more improvement.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Electron beam
  • Date kernel powder
  • Chemical composition
  • Fermentability
  • Digestibility
اسدنژاد ب.، پیرمحمدی ر.، و خلیلوندی بهروزیار، ح. ۱۳۹۷. ارزیابی اثر پرتوتابی الکترون بر ارزش تغذیه‌ای تفاله انگور قرمز در تغذیه نشخوارکنندگان با استفاده از روش‌های آزمایشگاهی و تکنیک کیسه‌های نایلونی. پژوهش در نشخوارکنندگان، ۶: 31-48.
بابایی م.، قنبری ف.، قره باش آ. م.، و بیات کوهسار ج. 139۵. اثر عمل­آوری با پرتو الکترونی، پراکسید هیدروژن و اسید هیدروبرمیک بر ارزش تغذیه­ای بقایای ماش. پژوهش‌های علوم دامی ایران، ۸: ۴۴۱-۴۵۴.
چاجی م.، ناصریان ع. ع.، ولی زاده ر.، و افتخاری شاهرودی ف. 1386. اثر بخار آب تحت فشار بر ترکیب شیمیایی، تجزیه پذیری شکمبه ای، پیت نیشکر و عملکرد پیت عمل‌آوری شده با بخار آب تحت فشار در تغذیه بزهای سانن شیرده. علوم و صنایع کشاورزی، ۲۰: 291-304.
چاجی م.، ناصریان  ع. ع.، ولی‌زاده ر.، و محمدآبادی ط. ۱۳۹۱. مطالعه ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی پیت نیشکر عمل‌آوری شده با بخار آب و تعدادی از مواد الیافی و نقش آنها در تغذیه نشخوارکنندگان. پژوهشهای علوم دامی ایران، ۴: 298-309.
خنیفر ح.، و چاجی م. 1399. تاثیر تغذیه پودر هسته خرمای عمل‌آوری شده با پراکسید هیدروژن قلیایی بر قابلیت هضم و عملکرد بره‌های پرواری. تحقیقات تولیدات دامی، 9(4): 57-69.

طباطبائی ن.، فتحی نسری م. ح.، فرهنگ‌فر ه.، و ریاسی ا. ۱۳۹۱. اثر بیم الکترونی بر ترکیب شیمیایی، فراسنجه‌های تجزیه پذیری و گوارش پذیری شکمبه‌ای و پس از شکمبه‌ای باگاس نیشکر. تحقیقات دام و طیور، ۳: 53-62.

طباطبائی ن.، فتحی نسری م. ح.، فرهنگ‌فر ه.، و ریاسی ا. ۱۳۹۲. اثر پرتوتابی الکترونی بر ارزش غذایی ساقه‌ی آتریپلکس. تحقیقات دام و طیور، ۲: 19-28.
طباطبائی ن.، فتحی نسری م. ح.، فرهنگ‌فر ه.، و ریاسی ا. ۱۳۹۴. تعیین ارزش غذایی کاه جو پرتوتابی شده با بیم الکترونی. تحقیقات دام و طیور، ۴: ۹-۱۷.
طحان ق.، فتحی نسری م. ح.، ریاسی ا.، بهگر م.، و فرهنگ‌فر ه. ۱۳۹۲. اثر پرتوتابی الکترونی بر فراسنجه های تجزیه پذیری و قابلیت هضم شکمبه ای و پس از شکمبه‌ای ماده خشک و پروتئین خام برخی منابع پروتئینی گیاهی. پژوهشهای علوم دامی ایران، ۳: ۴۲۲-۴۳۴.
محمدآبادی ط.، چاجی م.، و بوجارپور م. ۱۳۹۱. اثر عمل‌آوری پیت خام نیشکر با فشار بخار بر فراسنجه‌های تولید گاز با استفاده از میکروارگانیسم‌های جداسازی شده شکمبه. پژوهشهای علوم دامی ایران، ۴: ۲۴0-۲۴6.
Al-Masri M. R. 2005. Nutritive value of some agricultural waste, as affected by relatively low gamma irradiation levels and chemical treatment. Journal of Bioresearch Technology, 96: 1737-1741.
AOAC. 2005. Official methods of analysis (18th ed.). Washington, DC: Association of Official Analytical Chemists.
Bak J. S., Ko J. K., Han Y. H., Lee B. C., Choi I. G. and Kim K. H. 2009. Improved enzymatic hydrolysis yield of rice straw using electron beam irradiation pretreatment. Bioresource Technology, 100: 1285-1290.
Bak J. S. 2014. Electron beam irradiation enhances the digestibility and fermentation yield of water-soaked lignocellulosic biomass. Biotechnology Reports, 4: 30-33.
Behgar M., Ghasemi S., Naserian A., Borzoie A. and Fatollahi H. 2011. Gamma radiation effects on phenolics antioxidants activity and in vitro digestion of pistachio (Pistachio vera) hull. Radiation Physics and Chemistry, 80(9): 963-967.
Blummel M., Steinggab H. and Becker K. 1997. The relationship between in vitro gas production, in vitro microbial biomass yield and 15N incorporation and its implications for prediction of voluntary feed intake of roughages. British Journal of Nutrition, 77: 911-921.
Castro F. B., Hotten P. M. and Orskov E. R. 1994. Inhibition of rumen microbes by compounds formed in the steam treatment of wheat straw. Bioresource Technology, 50: 25-30.
Chaji M., Naserian A. A., Valizadeh R., Mohammadabadi T. and Mirzadeh Kh. 2010. Potential use of high-temperature and low temperature steam treatment, sodium hydroxide and an enzyme mixture for improving the nutritional value of sugarcane pith. South African Journal of Animal Science, 40: 22-31.
Chaji M., Mohammadabadi T. and Aghaei A. 2011. Fermenting cell walls of processed sugarcane pith by ruminal bacteria, protozoa and fungi. International Journal of Agriculture and Biology, 13: 283-286.
Devshony S., Eteshola E. and Shani A. 1992. Characterisation  and some  potential application of dates palm seeds and oil.Journal of the American Oil Chemists Society, 69: 595-597.
Ibrahim M. N. M. and Pearce G. R. 2003. Effects of gamma irradiation on the composition and in vitro digestibility of crop by-products. Agricultural Wastes, 24: 253-259.
Karp S. G., Adenise Lorenci Woiciechowski A. L., Soccol V. T. and Soccol C. R. 2013. Pretreatment strategies for delignification of sugarcane bagasse: A Review. Brazilian Archives of Biology and Technology, 56: 679-689.
Liu J. X., Orskov E. R. and Chen X. B. 1999. Optimization of steam as method for upgrading rice straw as feeds. Animal Feed Science and Technology, 76: 345-357.
Liu J. X. and Orskov E. R. 2000. Cellulase treatment of untreated and steam pre-treated rice straw effect on in vitro fermentation characteristic. Animal Feed Science and Technology, 88: 189-200.
Maccarana L., Mirko Cattani M., Tagliapietra F., Bailoni L. and Schiavon F. 2016. Influence of main dietary chemical constituents on the in vitro gas and methane production in diets for dairy cows. Journal of Animal Science and Biotechnology, 54: 1-8.
Melaku S., Peters K. J. and Tegegne A. 2003. In vitro and in situ evaluation of selected multipurpose trees, wheat bran and Lablab purpureus as potential feed supplements of tef (Eragrostistef) straw. Animal Feed Science and Technology, 108: 159-179.
Menke K. H. and Steingass H. 1988. Estimation of the energetic feed value obtained from chemical analysis and in vitro gas production using rumen fluid. Journal of Animal Research and Development, 28: 7-55.
Muzamal M., Jedvert K., Theliander H. and Rasmuson A. 2015. Structural changes in spruce wood during different steps of steam explosion pretreatment. Holzforschung, 69: 61-66.
Nursel P. 2004. Radiation crosslinking of biodegradable hydroxypropylmethylcellulose. Carbohydrate Polymers, 55: 139-147.
Orskov E. R. and McDonald I. 1979. The estimation of protein degradability in the rumen from incubation measurements weighted according to rate of passage. Journal of Food Engineering, 80: 1-10.
Shahbazi H. R., Sadeghi A. A., Fazaeli H., Raisali G., Chamani M. and Shawrang P. 2008. Effects of electron beam irradiation on ruminal NDF and ADF degradation characteristics of barley straw. Journal of Animal and Veterinary Advances, 7: 464-468.
Shawrang P. 2008. Effects of electron beam irradiation on dry matter degradation of wheat straw in the rumen. Pakistan Journal of Biological Science, 11: 676-679.
Taghinejad M., Shawrang P., Rezapour A., Sadeghi A. and Ebrahimi S. 2009. Changes in anti-nutritional factors, ruminal degradability and in vitro protein digestibility of gamma irradiated Canola meal. Journal of Animal and Veterinary Advances, 8: 1298-1304.
Tilley J. M. A. and Terry R. A. 1963. A two stage technique for the digestion of forage crops.Journal of the British Grassland Society, 18: 104-111.
Van Soest P. J., Robertson J. B. and Lewis B. A. 1991. Methods for dietary fiber, neutral detergent fiber, and non starch polysaccharides in relation to animal nutrition. Journal of Dairy Science, 74: 3583-3597.